Hội thảo Phương pháp và kết quả đo lường chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP của Việt Nam

Phát biểu mở đầu Hội thảo, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh, kinh tế số đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Do vậy, việc tính toán để xem giá trị tăng thêm, giá trị đóng góp của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong GDP, GRDP có ý nghĩa quan trọng nhằm vừa xác định được vai trò, ý nghĩa của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Từ đó, đề ra các phương hướng, chỉ tiêu, các giải pháp thúc đẩy các lĩnh vực này.

Chủ trương về phát triển kinh tế số đã được Đảng và Nhà nước chú trọng, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra đến năm 2025, kinh tế số phải đạt khoảng 20% GDP và trong hầu hết Nghị quyết Đại hội Đảng bộ của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cũng đề cập đến chỉ tiêu này. Bên cạnh đó, Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, đặt mục tiêu tới 2030, kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP.

Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, để thực hiện các chỉ tiêu đề ra, Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tham mưu, xây dựng, trình Quốc hội cụ thể hóa trong các quy định của pháp luật liên quan đến khái niệm, chỉ tiêu về kinh tế số. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê và Nghị định số 94/2022/NĐ-CP của Chính phủ đã ban hành 230 chỉ tiêu thống kê quốc gia, trong đó có chỉ tiêu “Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong tổng sản phẩm trong nước”.

Tiếp đó, Bộ cũng đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 05/2023/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 quy định Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, trong đó có chỉ tiêu “Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong tổng sản phẩm trên địa bàn”. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã ban hành Thông tư số 13/2021/TT-BKHĐT ngày 31/12/2021 quy định Hệ thống chỉ tiêu kinh tế số gồm 54 chỉ tiêu, trong đó có chỉ tiêu này.

Thứ trưởng nhấn mạnh, chủ trương về mặt chính trị đã rõ; chủ trương, định hướng của Chính phủ, căn cứ pháp lý đều đã đầy đủ, được quy định dưới dạng văn bản quy phạm pháp luật. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ động học tập kinh nghiệm của các tổ chức quốc tế, quốc gia, tham gia đoàn khảo sát học hỏi kinh nghiệm đo lường kinh tế số của Úc, tham vấn chuyên gia của các tổ chức quốc tế và chuyên gia trong nước với mục tiêu xác định được các phương pháp tối ưu, chính xác, kịp thời; vừa phản ánh chúng ta đã tiệm cận với thông lệ quốc tế nhưng cũng phản ánh được bối cảnh phát triển của Việt Nam.

Đồng thời, tổ chức nhiều hội thảo xin ý kiến từ các góc độ của bộ, ngành, địa phương, chuyên gia về khái niệm, phạm vi, phương pháp và kết quả đo lường giá trị tăng thêm của kinh kế số trong GDP, GRDP của Việt Nam. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thống kê đã hoàn thiện kết quả tính toán chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP giai đoạn 2020-2022.

Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, trên cơ sở các ý kiến về phương pháp đo lường và kết quả biên soạn chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP của Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) sẽ hoàn thiện kết quả biên soạn và công bố chính thức tại Họp báo công bố số liệu báo cáo kinh tế - xã hội quý IV và năm 2023.

Tại Hội thảo, đại diện Tổng cục Thống kê đã trình bày tóm tắt nội dung, phương pháp và kết quả đo lường tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP giai đoạn 2020-2022. Trên cơ sở phương pháp tính toán được ban hành theo quy định tại Luật, Nghị định, Thông tư, báo cáo đã tính toán và đưa ra các dự kiến kết quả tính toán, công bố kết quả đo lường tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP giai đoạn 2020-2022. Các đại biểu cho ý kiến về phương pháp tính toán, chỉ tiêu so với thông lệ, bối cảnh quốc tế và điều kiện của Việt Nam; các quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành;…

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: MPI

Sau khi nghe các nội dung trình bày và các ý kiến phát biểu, Thứ trưởng Trần Duy Đông đánh giá cao Tổng cục Thống kê chủ động trong công tác phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để thu thập số liệu và thực hiện phương pháp tính toán; đánh giá cao ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, thẳng thắn của các bộ, ngành, địa phương, đại diện các Cục Thống kê địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước. Các ý kiến nhấn mạnh đến phương pháp, chỉ tiêu tính toán, đặc biệt là so với các tổ chức quốc tế và các quốc gia trên thế giới; cho rằng, phương pháp và kết quả đo lường chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP được đưa ra rõ ràng, minh bạch; có tham khảo các phương pháp quốc tế và có tính đến bối cảnh phát triển của Việt Nam.

Đồng thời đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc rà soát, thống nhất các số liệu liên quan; đề nghị Tổng cục Thống kê nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu và làm rõ hơn các ý kiến được nêu như phương pháp tính số hóa các ngành liên quan; tính toán số hóa ở các ngành kinh tế khác nhau ở các địa phương; tính toán về hoạt động thương mại điện tử;… Trên cơ sở đó khẩn trương hoàn thiện và công bố theo đúng thẩm quyền./.